Yakın zaman tarihli gazetelerimizde bir haber dikkatimi çekti. Milli İrade de konuya ilişkin açıklamayı ayrıntılı olarak tam metin verdi;;
-Şarhöyük’te 6 bin yıllık buluntular…
Haber, Anadolu Üniversitesi Arkeoloji bölümü tarafından anılan bölümde yapılan kazı çalışmalarını anlatıyordu. Buna göre, ilk kez duyduğum bir ayrıntıyı da içeriyor;
-Cumhurbaşkanlığı Kararlı kazı statüsü!..
Ne anlama geldiğini karine ile çıkarmaya çalıştım. Herhalde Cumhurbaşkanlığı tarafından “maddi-manevi” desteklenen bir kazı projesi olmalı. Bu ayrıntı verilirken “2022 tarihi itibariyle “ deniliyordu. Buradan da kazı epey yıllar önce başlamış, bu yıl itibariyle de bir “yüksek makam” himayesine alınmış görünüyor.
İlk bulgular Milat öncesine.
Haberi okuduğumda aklıma adını sorgulamak geldi;
-Neden Şarhöyük?
Şar sözcüğü eski antik dillerin çoğunda, Türkçede de “Şehir” anlamında kullanılır. Buradan hareketle kendimce bir ironi yapayım istedim;
-Eski Şehir adı buradan mı kaynaklanıyor!..
Günümüzde Şarhöyük, bu kadim şehrin çeşitli nedenlerle gelişmemiş epey bir mahallesinin adı. Kazı Başkanı Doç. Dr. Mahmut Bilge Baştürk Mahallenin neredeyse kuruluş aşamasında kalmasına sevinenlerden. 450’ye 500 metre ebadındaki höyüğün ilk haliyle korunmasını buna bağlıyor. Ki haklı sayılır, zira şehir merkezine sadece 3 kilometre uzaklıkta.
Kazı Başkanın verdiği bilgiye göre Şarhöyük’teki yerleşimler Milat öncesinin 2-3bin yıl öncesine dayanıyor. Yani, Hitit, Frig ve Roma dönemlerine ait katmanlar. Yakın zamana gelindiğinde ise Bizans ve Selçuklular. Bir Bizans kalesi var ama Selçukluların burayı kullanmadığı anlaşılıyor.
Bir Şarhöyük anısı.
Kazı Başkanı Bilge Baştürk buradaki kazıların 1989 yılında başladığını ve uzun aralıklarla sürdüğünü söylüyor. Ancak buraya ilişkin meslek anılarım 1971 yılına ait.
Buraya, Höyüğün hemen yanına bin Çocuk Cezaevi yapılıyordu. İnşaat sorumlularından duyarlı bir mühendis arkadaş Sakarya’yı aradı. Temel kazısında bir su şebekesi bulduklarını söyledi, gelip aldılar.
Temel kazısı 2,5- 3 metre derinliğinde dibe doğru yaklaşık 20 santim çapında, pişmiş topraktan yapılma künkler var, takip edildiğinde bunların bir su şebekesine ait olduğu anlaşılıyordu. Kazıya ilişkin açıklanan son bilgilerden anladığıma göre Bizans dönemine ait olmalıydı.
İşte böyle, Şarhöyük gerçekten de bir “Eski Şehrin” hemen dibinde bin yıllar ötesinde de bir “Eski Şar” imiş…