Türkiye’de ilk defa Anadolu Üniversitesi bünyesinde kurulan Dil ve Konuşma Bozuklukları Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi (DİLKOM), kurulduğu günden bugüne dil, konuşma, ses ve yutma bozukluğu olan bireylere hizmetler sunmaya devam ediyor.
DİLKOM, uzun yıllardır deneyimli kadrosuyla sürdürdüğü akademik eğitimi ile akredite bir bölümde okumak ve uygulama yapmak isteyen öğrenciler için de büyük avantajlar sunuyor. DİLKOM’un gelişmesinde ise büyük emek veren öğretim üyelerinin başında Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Dil ve Konuşma Terapisi (DKT) Bölümü Başkanı Prof. Dr. İlknur Maviş ve Prof. Dr. Seyhun Topbaş yer alıyor. Alanında uzman eğitim kadrosu ile dil ve konuşma problemi yaşayan çocuk ve yetişkinlere yönelik uluslararası standartlarda hizmet sunan DİLKOM, danışanlarına yönelik olarak dil ve konuşma terapisinde çok başarılı sonuçlar elde ediyor. Bu kapsamda DİLKOM’un sunduğu hizmetler arasında dil, konuşma, ses ve yutma bozukluğu olan bireylere tanılama, değerlendirme, terapi, danışmanlık hizmeti vermek yer alıyor. Bu alanda eğitim gören DKT lisans ve lisansüstü öğrencilerine değerlendirme ve terapi uygulamaları yapma olanağı sağlamak, çocuğu veya yakını terapi alan ailelere dil ve konuşma bozuklukları konusunda farkındalık ve bilgilendirme seminerleri vermek, okul öncesi veya sınıf öğretmenlerine dil ve konuşma bozuklukları konusunda farkındalık ve bilgilendirme seminerleri düzenlemek de yer alıyor.
DİLKOM araştırma ve uygulama merkezi olarak da hizmet veriyor
Bir araştırma ve uygulama merkezi de olan DİLKOM, dil ve konuşma problemi yaşayan yetişkin ve çocuklara hizmet vermenin ötesinde bu alanda hem akademik hem de çözüm odaklı araştırmalara da imza atıyor. Farklı kurum ve kuruluşlardan da destek alan DİLKOM bünyesinde; söz konusu bozuklukların değerlendirme ve terapisinin yapıldığı ön görüşme ünitesi, 20 bireysel terapi odası, odyometri ünitesi, gecikmiş dil-konuşma grup odası (3-5 yaş), erken yaş otizm grup odası (3-6 yaş), ses analizi odası ve değerlendirme cihazları, motor konuşma odası ve değerlendirme cihazları, afazi grup odası, oyun odası, test ve materyal odası, Prof. Dr. Seyhun Topbaş Seminer Salonu bulunuyor. Ayrıca, çoğu bozuklukta değerlendirme ve terapi amacı ile kullanılan cihazlar ve cihaz odaları da kullanıma hazır bir şekilde danışanlar için tahsis ediliyor.
Sınırlar tele-terapi hizmetiyle aşılıyor
Danışanlarına kaliteli değerlendirme ve terapi hizmeti sağlayan DİLKOM’da, her değerlendirme öncesi gerekli görüldüğü durumlarda danışanlara işitme taraması yapılıyor. Ayrıca, başvurular değerlendirilerek ihtiyaç sahibi danışanlara burs verilip ücretsiz terapiler de sağlanıyor. DİLKOM kurulduğu günden bugüne Eskişehir dışından gelen danışanlarına da hem yüz yüze terapi hem de çevrimiçi ortamda tele-terapi hizmeti veriyor. DİLKOM, tüm dünyayı etkisi altına alan salgın döneminde dahi danışanlarını yalnız bırakmayarak çevrimiçi olarak 2 dönem boyunca tele-terapi hizmeti vermiştir. 2020-2021 eğitim-öğretim dönemi içerisinde yaklaşık 200 danışan bulaş riski olmadan güvenli ortamlarından terapistlerine bağlanarak terapi hizmeti almıştır.
Alanında ilk olan DKT Programı da DİLKOM ile öğrencilerini mesleğe hazırlıyor
Anadolu Üniversite bünyesinde dil ve konuşma terapisti olmak isteyen öğrencilere, akademik eğitim imkânı sunan ve Türkiye’de bir ilk olan Dil ve Konuşma Terapisi Lisans Programı da bulunuyor. Lisans programının dışında Dil ve Konuşma Terapisi Anabilim Dalı Tezli Yüksek Lisans ve Doktora programları da mevcut. Bu programlar Türkiye’de alanında ilk ve saygın bir akademik geçmişe sahip durumda.
DİLKOM, Anadolu Üniversitesi DKT Bölümü öğrencileri için birincil uygulama alanı olarak da biliniyor. Öğrenciler son sınıftan itibaren ise ESOGÜ Tıp Fakültesinin ilişkili bölümlerinde yapılan protokol gereği vaka gözlemlerini yapıyorlar. İlave olarak yine DKT Bölümü öğrencileri, Anadolu Üniversitesinin Engelliler Enstitüsü’nde eğitim alan otizm spektrum bozukluğu ve zihin engeli olan çocukları da gözlemleme imkânı buluyorlar. Bunların yanı sıra öğrenciler için DİLKOM, tüm bozukluk alanlarında ve öğretim üyelerinin süpervizyonunda birebir terapi hizmeti verebilmesiyle de hem öğrenciler hem akademisyenler hem de danışanlar için fark oluşturuyor.
Merkezden kimler yararlanabiliyor?
Dil, konuşma, ses ve yutma bozukluğu olan çocuk ve yetişkinler DİLKOM’dan yararlanabiliyor. Bu kapsamda dil ve konuşma gecikmesi yaşayan veya gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklar, kekemeliği, konuşma sesi bozukluğu, dudak-damak yarığı, ses bozukluğu olan çocuk ve yetişkinler, inme gibi nörojenik bir olaya bağlı olarak gelişen afazi veya yutma bozukluğu olan yetişkinler, Serebral Palsi’li (SP) bireylerdeki gibi motor konuşma bozukluğu olan çocuk ve yetişkinler merkeze başvuru yapabiliyor. Yakın zamanda DİLKOM, Anadolu Üniversitesi’ndeki merkezinin yanı sıra Eskişehir kent merkezinde de açılacak olan ünitesiyle daha geniş kitlelere hizmet sunmaya hazırlanıyor.
"Bir kamu hizmeti yaptığımızı düşünüyoruz"
Üniversitede bulunan merkez hakkında açıklamalarda bulunan DİLKOM Müdürü Prof. Dr. İlknur Maviş, "Türkiye’de DİLKOM benzeri başka bir merkez mutlaka model alınmıştır ama en eski ve deneyimli haliyle Anadolu Üniversitesi içerisinde hizmet vermektedir. Üniversite içerisinde hizmet veren bir merkez olduğu için dışarıdaki fiyatlar üzerinden bir fiyat değerlendirmemiz yok. İnsanlarımızın karşılayabileceği fiyatlar oluyor. Zaman zaman burs da sağlayabiliyoruz veya indirim yapabiliyoruz. Bu açıdan bir kamu hizmeti yaptığımızı düşünüyoruz. Burada çalışanlar Dil ve Konuşma Terapisi Lisans programının öğrencileri, bir taraftan da onlara süpervizyon veren, bizim bölümün araştırma görevlileri ve hocaları oluyor. Bu açıdan buradaki eğitimi bütün kurumlar çok önemsiyor. Danışanlarımız da bunun önemini bilerek geliyor" dedi.
