Öğrenci indirimine "30 yaş sınırı" getiren İzmir Büyükşehir Belediyesine idari para cezası
TİHEK'ten Belediye'ye Ceza Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), İzmir Büyükşehir Belediyesinin öğrenci indirimine getirdiği "30 yaş sınırı" nedeniyle ayrımcılık yaptığına karar vererek, belediyeye 204 bin 285 lira idari para cezası uyguladı.
Yaş Sınırı Düzenlemesi İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi, 17 Mayıs 2024'te "İzmir'im Kart Yönetmeliği"nde yaptığı değişiklikle, toplu taşımada öğrenci indiriminden yararlanabilecek kişiler için "30 yaşından gün almamış olma" şartı getirdi. Bu düzenlemeyle birlikte 30 yaşını geçen öğrenciler, indirimli tarife hakkını kaybetti.
Mağduriyet ve Başvuru Süreci Düzenleme sonrası öğrenci indirimi iptal edilen 34 yaşındaki üniversite öğrencisi M.R.Y, belediyeye mağduriyetinin giderilmesi için başvuruda bulundu ancak olumsuz yanıt aldı. Bunun üzerine TİHEK'e başvuran öğrenci, yaş sınırı nedeniyle ayrımcılığa uğradığını savundu.
Belediyenin Savunması İnceleme kapsamında belediyeden alınan yazılı görüşte, "30 yaşından gün almış kişilerin öğrencilik hayatı devam etse de aktif çalışma hayatına dahil olabileceği" ifade edildi. Ayrıca, ücretsiz ve indirimli taşıma maliyetinin belediye bütçesi ile tam ücret ödeyen yolcular tarafından karşılandığı belirtildi. Belediyeye göre, "ileri yaşlarına rağmen yalnızca indirimli öğrenci kartını kullanmak adına öğrenciliğini sürdüren vatandaşlar kamu üzerinde ciddi bir yük oluşturuyor."
TİHEK'in Kararı Başvuruyu değerlendiren TİHEK, "yaş temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine" hükmetti. Kararda, belediyenin gerekçelerinin haklı ve meşru görülse de "30 yaşından gün almış öğrencilerin aktif çalışma hayatına dahil olabileceği" varsayımının orantısız olduğu vurgulandı.
"Adil Dengeyi Zedeliyor" TİHEK'in kararında, yaş temelinde doğrudan ayrımcılığın tanımı yapılarak şu ifadeler kullanıldı:
"30 yaşından gün almış öğrencilerin eğitim seviyesi, eğitim türü, gelir durumu gibi farklılıkları gözetilmeksizin yalnızca bu yaş grubunun iş gücüne katılımının yüksek olduğu varsayımına dayalı olarak yapılan toplu taşıma ücret düzenlemesi, elde edilmek istenen kamu yararı ile farklı ücretlendirmeye tabi tutulan öğrencilerin hakları arasında adil dengeyi zedeleyici niteliktedir."
Bu gerekçeyle İzmir Büyükşehir Belediyesine 204 bin 285 lira idari para cezası verildi.
