Eskişehir, Selçuklu dönemi boyunca önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Selçuklular, Anadolu'yu fethederek 11. yüzyılda bölgenin büyük bir kısmını ele geçirmiş ve Eskişehir de bu dönemde stratejik ve kültürel açıdan büyük bir öneme sahip olmuştur. Selçuklu dönemindeki Eskişehir'e dair bazı önemli noktalar şunlardır:

1. Selçuklu'nun Anadolu'daki Yeri

  • Anadolu Selçuklu Devleti, 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra Anadolu'nun kapılarını Türklere açtı. 11. yüzyıldan itibaren Eskişehir, Selçuklular için önemli bir ticaret ve askeri merkez haline gelmiştir.
  • Şehir, hem İpek Yolu'nun önemli rotalarından biri üzerinde yer alması hem de Beylikler Dönemi'ne geçişin başlangıcında merkezi bir konumda olması nedeniyle, Selçuklu Devleti'nin gözde yerleşim alanlarından biri olmuştur.

2. Eskişehir'deki Selçuklu Mimarisi

  • Selçuklular, Anadolu'ya yerleşmeye başladıkları dönemde, mimarlık ve şehircilik alanında da önemli izler bırakmışlardır. Bu dönemin izleri Eskişehir'de birçok yapıda görülebilir.

  • Kurşunlu Camii (1278): Eskişehir'in en önemli Selçuklu camilerinden biri olan Kurşunlu Camii, Selçuklu mimarisinin tipik örneklerinden birini oluşturur. Cami, zarif taş işçiliği ve geniş avlusu ile dikkat çeker.

  • Odunpazarı Evleri: Selçuklu dönemine ait bazı izler, Eskişehir'in tarihi Odunpazarı bölgesindeki geleneksel Osmanlı evlerinde de görülür. Bu evler, Selçuklu döneminin ahşap işçiliği ve taş yapı geleneğinden etkilenmiş olup, bölgedeki geleneksel Türk ev mimarisinin örnekleridir.

  • Selçuklu Hanları ve Kervansarayları: Şehirdeki Selçuklu dönemi hanları ve kervansarayları da Eskişehir'in ticaret yollarındaki önemini gösterir. Bu yapılar, hem tüccarların konaklayabileceği hem de yolculuk yapanların ihtiyaçlarını karşılayabileceği alanlardır.

3. Selçuklu Dönemi'nin Kültürel Etkileri

  • Selçuklu döneminin kültürel etkisi, sadece mimari ile sınırlı kalmamış, aynı zamanda Eskişehir'in günlük yaşamında da hissedilmiştir.
  • İslam kültürü ve Türk-İslam sanatları bu dönemde önemli bir yer tutmuş, Selçuklu hükümdarları döneminde şehirde ilim, sanat ve edebiyat faaliyetleri de desteklenmiştir.

4. Ticaret ve Ekonomi

  • Eskişehir, Selçuklu döneminde önemli bir ticaret merkezi olmuştur. Özellikle İpek Yolu'nun bazı rotalarının geçmesi, şehri Anadolu'nun ekonomik açıdan en önemli şehirlerinden biri yapmıştır. Bu durum, hem yerel halkı hem de dışarıdan gelen tüccarları şehre çekmiştir.
  • Şehirdeki hanlar ve çarşılar, Selçuklu döneminin ticaret hayatının yansıması olarak önemli bir yer tutmuştur. Ayrıca, seramikçilik gibi geleneksel el sanatlarının geliştiği bir dönem olmuştur.

5. Beylikler Dönemi ve Sonrasındaki Etkiler

  • Selçuklu Devleti'nin zayıflaması ve Moğolların Anadolu'yu etkisi altına almasının ardından, Eskişehir bölgesi bir süre Anadolu Beylikleri'nin egemenliğine girmiştir. Ancak, Selçuklu'nun bıraktığı izler, şehrin kültürünü ve mimarisini etkilemeye devam etmiştir.

6. Selçuklu Döneminden Günümüze Kalan Eserler

  • Eskişehir'deki Selçuklu dönemi eserleri arasında Kurşunlu Camii, Aleaddin camii gibi yapılar öne çıkar.
  • Eskişehir’deki Selçuklu etkileri, özellikle şehirdeki eski yapılar, köprüler ve çeşmelerde görülebilir.

Sonuç olarak, Selçuklu dönemi, Eskişehir'in hem kültürel hem de ekonomik gelişiminde önemli bir yer tutmuş ve bu dönem şehre birçok mimari, sanatsal ve ticari miras bırakmıştır. Bu miraslar, Eskişehir’in tarihindeki derinlikli ve çok katmanlı geçmişin bir parçası olarak günümüze kadar ulaşmıştır.