1. İtalya – Makarna Ana Vatanı

İtalya'da makarna şekline, kalınlığına, kullanım şekline ve dolgu olup olmamasına göre sınıflandırılır.

A) Kısa Makarna (Pasta Corta)

  • Penne: Kısa, tüp şeklinde; sos tutma kapasitesi yüksek.

  • Rigatoni: Penne’den daha kalın ve çizgili yüzeyli.

  • Fusilli: Burgu şeklinde; kremalı ve yoğun soslar için ideal.

  • Farfalle: Papyon şekilli ("kelebek" makarna); genellikle hafif soslarla kullanılır.

  • Maccheroni: Klasik kısa boru makarna.

  • Orecchiette: "Küçük kulak" anlamında, yuvarlak ve içbükey.

B) Uzun Makarna (Pasta Lunga)

  • Spaghetti: Dünyanın en ünlü uzun ve ince makarnası.

  • Linguine: Spaghettiden biraz daha yassı; deniz ürünlü soslarla popüler.

  • Fettuccine: Düz ve geniş şerit makarna; Alfredo sosla meşhurdur.

  • Tagliatelle: Fettuccine’ye benzer, biraz daha geniş.

  • Pappardelle: Tagliatelle'den de geniş; özellikle etli soslarla kullanılır.

  • Bucatini: İçi delikli kalın spagetti.

C) Dolgu Makarna (Ripiena)

  • Ravioli: İçinde peynir, et, sebze dolgusu olan kare makarna.

  • Tortellini: Küçük halka şeklinde, genellikle et veya peynir dolgulu.

  • Agnolotti: Ravioliye benzer ama yarım ay şeklinde.

  • Cappelletti: "Küçük şapka" anlamında, peynir dolgulu minik makarna.

D) Fırınlanan Makarna (Al Forno)

  • Lasagna: Kat kat yerleştirilen geniş makarna yaprakları; bolonez sos ve beşamel sosla.

  • Cannelloni: Büyük tüp makarna; içi doldurulup fırınlanır.

2. Asya Makarna Çeşitleri

Asya'da "noodle" terimi kullanılır ve bu makarnalar genellikle buğday, pirinç veya nişastadan yapılır.

A) Çin

  • Lo Mein: Buğday unu ile yapılan, haşlandıktan sonra kızartılan yumuşak noodle.

  • Chow Mein: Kızartılarak çıtırlaştırılan noodle.

  • Glass Noodles (Cellophane noodles): Mung fasulyesi nişastasından şeffaf noodle.

B) Japonya

  • Ramen: İnce, buğday bazlı noodle; et suyuyla servis edilir.

  • Udon: Kalın, yumuşak ve elastik noodle.

  • Soba: Karabuğday unundan yapılmış; soğuk ya da sıcak servis edilir.

C) Tayland

  • Pad Thai Noodles: Pirinç noodle’ları; pad thai sosuyla kavrulur.

  • Sen Lek/Sen Yai: İnce ve kalın pirinç noodle türleri.

D) Vietnam

  • Phở Noodles: İnce pirinç noodle’ı; meşhur Phở çorbasında kullanılır.

3. Orta Doğu ve Diğer Ülkeler

A) Orta Doğu

  • Rishta: Lübnan ve Suriye mutfağında elde kesilen makarna.

  • Shirazi Noodle: İran mutfağında özel bayram yemeklerinde kullanılır.

B) Almanya

  • Spätzle: Un, yumurta ve sütten yapılan küçük, yumuşak makarna. Genellikle tereyağı veya peynirle servis edilir.

C) Macaristan

  • Nokedli: Spätzle’ye benzeyen, genellikle gulaş yanında tüketilen makarna.

4. Özel ve Modern Çeşitler

A) Glutensiz Makarna

  • Mısır unu, pirinç unu veya kinoa gibi glutensiz tahıllardan yapılır.

B) Sebzeli Makarna

  • Ispanaklı (yeşil renk), pancarlı (pembe renk) veya mürekkep balığı mürekkebiyle (siyah renk) yapılan renkli makarnalar.

C) Proteinli / Bakliyatlı Makarna

  • Mercimek, nohut veya bezelye bazlı makarnalar; protein açısından zengin.

Dünya Genelinde En Bilinen Makarna Çeşitlerinden Bazı İsimler

  • Cavatappi: Spiral tüp şeklinde.

  • Rotini: Sıkı kıvrılmış spiral.

  • Conchiglie: Deniz kabuğu şekilli makarna.

  • Ziti: Fırın yemeklerinde kullanılan kısa tüp makarna.

  • Fregola: Sardinya adasına özgü küçük, kavrulmuş makarna topları.

  • Orzo: Pirinç şeklinde küçük makarna; çorbalarda kullanılır.

  • Ditalini: Minik tüp makarna; genellikle minestrone çorbasında.

- - -

  • İtalya şekil ve dolguya göre sınıflandırır.

  • Asya tahıl türüne ve pişirme yöntemine göre ayrım yapar.

  • Orta Doğu ve Avrupa'nın bazı bölgelerinde ev yapımı ve rustik tarz makarnalar öne çıkar.

  • Modern dünyada glutensiz, sebzeli ve proteinli makarnalar büyük ilgi görüyor.

Muhabir: Almıla Hilalsu Dindar