Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) ise süregelen bu şikayetlerin ardından Süper Lig'in ikinci yarısında geçici bir süreyle yabancı VAR hakemi uygulamasına geçildiğini duyurdu.
Ancak geçici sürenin ne kadar olduğuna ya da görev alacak yabancı hakemlerin hangi ülkelerden geleceğine dair detaylar henüz paylaşılmadı.
Federasyon, bu kararın gerekçesini, "Söz konusu geçiş sürecinin, genç hakemlerimizin gelişimine ve yetkinlik kazanmasına imkan tanıyacağı değerlendirilmektedir" sözleriyle açıkladı.
TFF, Merkez Hakem Kurulu'nun (MHK) yeniden yapılandırıldığını ve şirketleşme sürecine uygun kurumsal yapı tesis edileceğini de duyurdu.
Buna göre Süper Lig ve 1. Lig operasyonlarının, kulüplerin de paydaşı olacağı danışma kurulunun çalışma prensiplerine uygun olarak MHK Başkanı tarafından yürütüleceği ifade edildi.
Peki Türk futbolu hakemleri neden tartışıyor? TFF'nin bu adımları hakem tartışmalarını sonlandırmaya yetecek mi?
'Futbol iklimine güven ithal ediliyor'
2023-24 sezonun 32. haftasından itibaren de bazı maçlarda yabancı VAR hakemi uygulamasına gidilmiş, sezon bu şekilde tamamlanmıştı.
Ancak değişen TFF yönetimi ile birlikte bu sezon VAR'da yine yerli hakemler görev almaya başladı.
Futbol yorumcusu Murat Fevzi Tanırlı'ya göre TFF, yabancı VAR uygulamasıyla futbol iklimine "güven ithal ediyor".
Futbol yorumcusu Serdar Ali Çelikler ise yaptığı değerlendirmede benzer hakem tartışmalarının Yunanistan'da da yaşandığını hatırlatarak "Onlar doğru bir şey yaptı. Yabancı hakem getirdi. Türkiye de şimdi bunu VAR'la deniyor" diyor.
Sahadaki etkisi ne olacak?
Peki yabancı VAR hakemlerinin sahadaki etkisi ne olacak?
FIFA kokartlı eski hakemlerden Ali Palabıyık, yabancı VAR hakemi uygulamasına kuşkuyla bakıyor:
"Yabancı VAR hakemlerinin, Türk hakemlerinden daha bilgili ve daha iyi olduğunu düşündüğümüzden, orta hakem VAR tavsiyesine uyacak. Normalde son karar her zaman orta hakemde olması gerekirken, bu kez son karar hep VAR'da olacak."
"Belki de başka ülkelerin tecrübesiz VAR hakemlerini getireceğiz. Kendi ülkelerinde yeterince VAR görevi almayan hakemlerin burada görev alması, Türk hakemleri üzerindeki baskıyı azaltacak. Başka bir şey değil."
Palabıyık, "Bizim görmediğimiz ne görecekler, bizim bilmediğimiz ne biliyorlar göreceğiz" diye ekliyor.
Yabancı VAR hakemin, hakemlik tartışmalarının temel sorunlarına çözüm olamayacağını düşünen Palabıyık, hakemlerin kendilerini güvende hissedecekleri bir iklimin tesis edilmesi gerektiğini söylüyor:
"Hakemlerin önce MHK'ya, sonra da TFF'ye güvenmesi gerekiyor. Güven olmayan yerde hatalar olur."
'Genç ve tecrübesiz hakemler'
Futbol yorumcusu Murat Fevzi Tanırlı'ya göre hakemlere yönelik bu büyük tartışmanın fitili 8 Mart 2022'de aralarında Cüneyt Çakır, Abdulkadir Bitigen ve Fırat Aydınus gibi üst düzey hakemlerin görevlerine son verilmesiyle ateşlendi.
Tanırlı, "keyfi" diye nitelendirdiği bu kararla birlikte hakemlik mesleğine duyulan güvenin sarsıldığını söylüyor.
Tanırlı'ya göre tartışmaların temelinde çok sayıda tecrübeli hakemin görevine son verilmesiyle birlikte mevcut hakemlerin çoğunlukla "genç ve tecrübesiz" olması yatıyor.
MHK'nın son 24 yılda 20'den fazla kez değiştirilmesinin "kötü" bir yapılanmayı da beraberinde getirdiğini savunan Tanırlı, "Alttan gelen yetenekli hakem yok. Gelen hakemlerde de temel bilgi noksanlığı görülüyor" diyor.
