Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığı, parlamento tarihine ışık tutan belgeleri düzenlemek ve dijital ortamda erişime açmak amacıyla kapsamlı bir dijitalleşme projesi başlattı.

Kağıtsız Parlamento Projesi'nden Dijital Parlamento’ya
Daha önce Kağıtsız Parlamento Projesi ile bilişim alanında Türkiye birincilik ödülü kazanan TBMM, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un talimatıyla Dijital Parlamento Projesi'ni hayata geçirerek dijital dönüşümde önemli bir adım attı. Bu proje kapsamında geliştirilen Arşiv Yönetim Sistemi yazılımı, TBMM'nin kendi kaynaklarıyla geliştirildi ve tüm arşiv belgeleri tek bir portal üzerinden erişilebilir hale getirildi.

Dijital Arşiv2

Sistem Nasıl Çalışıyor?
2022 yılında fizibilite çalışmaları tamamlanan ve 2023’te devreye alınan sistemle veri aktarımı süreci başladı. Yeni yazılım sayesinde Türk parlamento tarihine dair arşiv materyallerine kişi adı, tarih, belge numarası, yer adı ve konu başlığı gibi filtreler kullanılarak hızlı bir şekilde ulaşılabiliyor. Ayrıca, sistem tüm arşiv koleksiyonlarında kapsamlı araştırmalar yapılmasını mümkün kılıyor.

12 Milyon Dijital Görüntüye Ulaşıldı
Bugüne kadar sisteme yüklenen dijital görüntü sayısı 12 milyona ulaşırken, yıl sonuna kadar 1 milyon görüntünün daha yüklenmesi hedefleniyor. Dijitalleştirilen belgeler tam metin olarak araştırılabilir şekilde sisteme aktarılıyor.

Zengin Arşiv İçeriği
TBMM arşivinde şu belgeler yer alıyor:

  • İstiklal Mahkemeleri, Yassıada ve Yüce Divan dosyaları
  • Meclis-i Mebusan, Meclis-i Ayan, TBMM (1920-1960 / 1983-)
  • Milli Birlik Komitesi, Temsilciler Meclisi, Kurucu Meclis belgeleri
  • Milli Güvenlik Konseyi ve Danışma Meclisi dökümanları
  • Gizli celse zabıtları, İstiklal madalyaları ve Hatay Devleti'ne ait belgeler
  • Kanunlar, önergeler, genel kurul tutanakları ve komisyon raporları

Ayrıca, 1831’den itibaren yayımlanmış 2.459 dergi ve 782 gazetenin dijitalleştirilmesi çalışmaları sürüyor. Bu süreçte 116 farklı gazeteden yaklaşık 5 milyon görüntü arşiv sistemine yüklendi.

Dijital Arşiv

Açık Erişimle Daha Fazla Kişiye Ulaşım
Açık erişim sistemine dahil edilen dergi sayısı 294’e yükselirken, kullanıcı sayısı 2 milyon 730 bine ulaştı. Haritalar, siyasi parti yayınları, telif sorunu olmayan gazete, dergi ve kitaplar ile TBMM yayınları da açık erişime sunuluyor.

Belgeler Anında Erişimde
TBMM, kurum imkanlarıyla geliştirdiği yazılım sayesinde belge taleplerine anında cevap verebiliyor. Bu modernizasyonla bilgiye ve belgeye erişim süreçleri çevrim içi olarak hızlandırılmış durumda.

Dijitalleşme projesi, TBMM arşivlerini sadece Türkiye için değil, tüm dünya için erişilebilir ve araştırılabilir bir kaynak haline getirmeyi hedefliyor.