Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Torun'un gerçekleştirdiği 'Metaverse ve Pazarlama' konulu sohbet katılımcılar tarafından büyük bir ilgi ile dinlendi. Pazarlamanın 1980 sonrası tüketici haklarının gelişmesi, bilincin artması ile satış evresinin çok sürmeyeceği bir çıkmaza girdiğini söyleyen Torun, artık tüketicilerin baskıcı satış çalışmalarından yorulmuş, tüketimlerini azaltma yoluna gitmiş ve doygunluğa ulaşmış olduklarını ifade etti. Pazarlama uygulayıcıları tarafından yeni yaklaşımlar konusunda arayışlar ortaya çıkmaya başladığını belirten Torun, bu arayışların bir yansıması olan Alp-Germen yaklaşımının ilişkisel pazarlama yaklaşımı olduğunu dile getirdi. 

"Web 2.0 etkileşime dayalı bir sistemi getirmiştir" 
İlişkisel pazarlama yaklaşımının temelini tüketiciye değer katacak ilişki ağlarının oluşturduğunu aktaran Torun, "İlişki ağları yoluyla tüketici bilgisayar ağını kurarken uygulayıcıların karşısında herkese ulaşabilme problemi çıkmıştır. Bu noktada ilişki oluşturabilmek adına elektronik ortamlardan oldukça yararlanmaya başlamışlar, televizyonlar, radyolar, sinema, tiyatro, konserler ve bunun gibi birçok medya içerisinde tek yönlü iletişimi başlatmışlardır. Ancak iletişimin tek yönlü olması geri dönüş noktasında başarıyı ölçmede sorunları beraberinde getirmiştir. 1975 yılında ARPA-net projesi olarak ortaya çıkan internet, yaygınlığı küresel anlamda 1990’ların sonunda bilişim teknolojilerinin yaygınlaşması ile yakalamıştır. Bu yaygınlıkla beraber tüketicilerin de dâhil olabileceği web 2.0 ortaya çıkmış ve tüketicilerin daha çok vakit geçirdiği bir alanı oluşturmuştur. Tüketicilere yönelik pazarlama faaliyetlerinin bu alanlara kaydırılmasında da tam olarak bu sebep vardır. Ttüketicileri dinleme, anlama ve onlarla etkileşim kurmak. Çünkü web 2.0 etkileşime dayalı bir sistemi getirmiştir. Bu dönemlerde 1992 yılında bilim kurgu yazarı olan Stephenson Snow, 'Crash' adlı romanını çıkarmış ve interneti bir ileri boyuta soyut olarak taşımıştır. Yazara göre artık insanlar sadece internette gezinmeyecek, yaşayacaktır da" dedi. 

"Pazarlama uygulayıcılarının Metaverse'e ilgisi artıyor" 
Metaverse isminin verildiği sanal dünyada avatarlar ile insanların hayat kuracağından ve fiziksel ile sanal dünyanın ayrılmaz parça haline geleceğinden bahseden Torun, konuşmasının devamında şunları söyledi:
"Bu fikirden yıllar sonra Metaverse benzeri 'Second Life' ortaya çıkmış ve kullanıcılarına yeni bir yaşam deneyimi vaat etmiştir. Sonrasında ortaya çıkan sosyal medya uygulamaların temeli de aslen yeni bir hayat ve bilinirlik üzerine kurgulanmıştır. Bu sosyal medyadaki yaygınlık ve ilişkisel pazarlama anlayışına yeni bir etkileşim yolu kazandırmıştır. Firmalar ve aynı kişiler gibi bu sosyal mecralarda yer alarak tüketicilerle etkileşim kurmaya ve ilişki ağları oluşturmaya başlamıştır. Metaverse ise daha yeni bir terimdir. Arttırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik, yapay zekâ, kripto para ve avatar gibi kavramları bünyesinde birleştiren Metaverse’e ilgi gün geçtikçe pazarlama uygulayıcıları tarafından artmaktadır. Metaverse NFT satışları, avatar dizaynları, ürün geliştirme, veri madenciliği gibi birçok avantajı ile birlikte hem tüketicilere ulaşma hem de marka iletişimi için bulunmaz bir fırsat olmaktadır. Metaverse uygulayıcılara tüketiciyi yakından keşfetme ve onlarla arkadaşlık kurabilme imkanlarını beraberinde getirmiştir.” 

Çok sayıda soru ve cevap yapılmasının ardından Eskişehir Türk Ocağı Şube Başkanı Prof. Dr. Nedim Ünal'ın konuşmacı Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Torun'a şükran beratı takdimi etmesiyle program sona erdi.