Avustralya'daki Sydney Teknoloji Üniversitesi'nden bilim insanları, güvenlik amaçlı kullanılan gözetim teknolojilerinin, insan davranışlarının yanı sıra beynin bilgi işleme ve algılama biçimini değiştirdiğini ortaya koyan bir araştırma gerçekleştirdi.
Ankara – Araştırmada, 54 lisans öğrencisi iki gruba ayrılarak, onlara doğrudan ya da kaçamak şekilde kendilerine doğru bakan 144 yüzün görüntüleri gösterildi. Katılımcılardan, bir gözlerine yüzlere ait görüntüler, diğer gözlerine ise hızla yanıp sönen bir görsel gösterilerek, bu yüzleri tespit etmeleri istendi.
Bir grup katılımcı, gözetim altında olduğu bilinciyle güvenlik kameraları (CCTV) tarafından izlendiği bir ortamda bu görevleri yerine getirirken, diğer grup herhangi bir gözetim altında olmadan görevi tamamladı. Sonuçlar, her iki gruptaki katılımcıların da doğrudan kendilerine bakan yüzleri daha hızlı tespit ettiğini ancak izlendiklerini bilen katılımcıların algılama biçimlerinin diğer gruptan yaklaşık bir saniye daha hızlı olduğunu ortaya koydu.
Araştırmacılar, güvenlik amaçlı kullanılan gözetim teknolojilerinin, insan davranışlarının yanı sıra beynin bilgi işleme biçimini de etkilediğini buldu. Katılımcıların görsel uyaranlara verdikleri daha hızlı tepki, bilinç dışı bir şekilde gerçekleştiği belirtildi. Araştırma, yalnızca bir kişinin izlendiğini bilmesinin bile, diğer insanların bakışlarına karşı farkındalığı bilinçsiz bir şekilde artırabileceğini ortaya koydu.
Deney sırasında, katılımcıların güvenlik kameraları gösterilmeden veya izlenecekleri belirtilmeden dahi hafif bir izlenme hissi yaşadıklarını ifade ettikleri belirtildi. Araştırmacılar, bu bulguların insanların gözlemlendiklerini hissetme konusunda doğuştan gelen bir önyargıya sahip olduklarına işaret ettiğini kaydetti.
Araştırma, sosyal etkileşim ve ruh sağlığı açısından önemli çıkarımlar sunuyor ve "Neuroscience of Consciousness" dergisinde yayımlandı.
