Bir proje takımı olarak 2019 yılında Devrim26 Elektromobil Takımı, 2020 ve 2021’de Mavera Teknoloji Takımı olarak TEKNOFEST bünyesinde bulunan Tübitak Efficiency Challenge Elektrikli Araç Yarışlarına katılan, 2023’de Uluslararası Efficiency Challenge Elektrikli Araç Yarışlarında, İvmelenme Yarışını Türkiye 3.sü olarak tamamlayan takımın neler yaptığına bir bakalım.
SİZİ TANIYALIM
Osmangazi Üniversitesi rektörlükte görev yapmaktayım. 5 yıl önce Mavera Teknoloji Takımını kurduk, 2 metrekarelik bir koridorda kuruldu, o günden bu yana ciddi ivme aldığımızı düşünüyoruz, geçtiğimiz yıl TÜBİTAK yarışması İvmelenme kategorisinde Türkiye üçüncüsü olduk. Buradan aldığımız enerji ve motivasyonla bu yıl yaklaşık 700 kayıt arasında teknik rapor aşamasını bitiren 4 üniversiten biri olduk.
Saat 08-17.00 mesaiden sonra tulum giyiyoruz, atölyede çalışmaları sürdürüyoruz.
TEKNOLOJİ TAKIMI NELER YAPIYOR?
Mavera Teknoloji Takımı bünyesinde otomobil ve roket, biz buna elektromobil diyoruz, elektrikli otomobil olması nedeniyle böyle diyoruz. Ayrıca bir de roket takımımız var. 2 bin 500 metre orta irtifa roketleri var onların çalışmaları yapılıyor. Otomobilde de verimlilik, yani nedir dünyada en son trend verimliliktir. Bütün dünyadaki üniversiteler, bütün AR-GE merkezleri, gerek devlet destekli, gerek özel teşebbüs destekli şu an bunun peşinde koşmakta. Biz de TÜBİTAK’ın yarışlarıyla otomobilimiz verimliliğini ölçüyoruz. Yüzde 90 yerli bir otomobildir. Küçük sponsorların destekleriyle ilerliyoruz. Türkiye’deki üniversitelerden bütçe olarak bizim biraz dezavantajımız var ama bunu bir dezavantaj olarak görmüyoruz, çalışmalarımızda ekstra motivasyonla, 80 kişilik ekibimizle çalışıyoruz. Ekibimizin hemen hepsi öğrencilerden oluşuyor, onlarla gurur duyuyoruz.
TAKIM ÖĞRENCİLERDEN OLUŞUYOR
Takımımız Osmangazi Üniversitesinin mühendislik fakültelerinde, elektrik-elektronik, makine mühendisliği fakültelerinden ağırlıklı öğrencilerden oluşuyor. Sadece Osmangazi Üniversitesinden değil diğer üniversitelerden de öğrenci geliyor. Liselere de mentörlük desteği veriyoruz.
SADECE YARIŞ AMAÇLI MI?
Şu anda ben Eskişehir özelinde bunu görüyoruz, diğer büyük illerdeki üniversitelerin böyle sıkıntıları yoktur. Bizim tam şu anda bu anlaşılamıyor.
Sizin sorduğunuz soruyu sponsorlar da soruyor, özel teşebbüs de soruyor. Burada amaç nedir, bu otomobil yarış otomobili mi? Yoksa hangi amaca hizmet ediyor duye.
Bunun amacı şudur. Buradaki üniversite öğrencilerinin işe yerleştirmelerinde buradaki faaliyetleri çalışma yılı olarak değerlendiriliyor. Şöyle söyleyeyim 3 yıl teknoloji takımında çalışan bir öğrenci işe girdiğinde 3 yıllık tecrübeli eleman olarak mesleğine başlıyor. Aynı zamanda ülkedeki AR-GE çalışmalarında nitelikli elaman olarak yetiştiği için, nitelikli eleman olarak kabil ediliyor.
Buradaki en önemli şey ciddi entelektüel bir vizyonla, mühendislik vizyonuyla donatılmalarıdır. Buradaki asıl amaçlardan biri de nitelikli insan kaynağını yetiştirmek, sektöre kazandırmak. Burada otomobil üzerinde parça geliştiriliyor, prototipleri alınıyor, modellemeleri yapılıyor, bitirme tezleri yapılıyor, onlara katkı sağlıyor, bu anlamda önemli. Biz burada bir otomobil yarıştırmıyoruz, ya da bir otomobil yarışı değil, biz burada bir otomobil yapmıyoruz, seri üretime geçecek bir otomobil faaliyeti değil ve bizim işimiz de bu değil.
SPONSORLAR DESTEK VERİYOR MU?
Sponsor desteği şu şekilde oluyor, Eskişehir özelinde söylemek gerekirse sponsorluk desteği zayıf, ancak burada basının desteği çok önemli, sizler sayesinde derdimizi insanlara anlatmaya çalışıyoruz, bilmeyen insanları bilgilendiriyoruz, sponsorlarımız da işin mutfağına girdiklerinde, görüyorlar.
Eskişehir sanayisi için, iş insanları için, şehrin ileri gelenleri için geçerli, biz devletin ileri gelenlerine de derdimizi anlatıyoruz, özel teşebbüse de söylüyoruz. İşin içine girdiklerinde ne kadar kıymetli bir iş yaptıklarını anlıyorlar.
FRANSA’YA GİDECEK ARACI ANLATIR MISINIZ?
Bizim ülkemizde az önce söz ettiğim gibi bunlar verimlilik otomobilleri olduğu için minimum akü, aküdeki voltaj, amper gibi değerleri kullanarak, maksimum mesafede yol katetmesi amaçlı. Otomobil geliştirme projesi ağırlıklı olduğu için, diğer mühendislik birimlerinde de etkisi çok fazla.
Ülkemizde bunu TÜBİTAK düzenliyor, İzmit’teki Körfez Pistinde yapılıyor, dünyada da bunun karşılığı Fransa’daki Shell Eko Maraton, dünyanın en büyük, en itibarlı elektrikli otomobil verimlilik yarışı. Dünyanın her yerinden, çeşitli ülkelerden çok fazla kayıt oluyor, dünyanın en saygın yeri olduğu için dünyanın en büyük kuruluşları da orada bulunuyorlar. Bizim öğrencilerimizin oralarda olması, şehir olarak, üniversite olarak oralara öğrenci göndermemizin bir geri dönüşü oluyor, bunlar hayatı boyunca belki de hayatlarını değiştirecek eko sistemin içine girdikleri için, hem ülkenin kalkınmasında hem bizim nitelikli insan kaynağını geliştirmemizde katkı oluyor, oranın ana amacı verimliliktir. Otomobiller tek kişilik sürücüyle, daha basit bir otomobil formuyla mühendislik ürünüyle yarışa katılıyorlar verimlilik sonucuyla da ödül kazanıyorlar.
Fransa’da yapılacak yarış üç aşamalı oluyor. Amerika, Avrupa, Afrika olarak yapılıyor. Ocak 2025’de kayıtları kapanacak, biz de otomobilimizi yetiştirmeye çalışıyoruz. Yarısı bitmiş vaziyette, yarısını da tamamlamaya çalışıyoruz. Bu işler yüksek mühendislik ve yüksek teknoloji ürünlerle uğraştığımız için sponsorluk desteği çok önemli. Şu anda öğrencilerimizin aileleri bile destek oluyorlar. Ulaşabildiğimiz, sesimizi duyurabildiğimiz herkese ulaşmaya çalışıyoruz, yüksek bütçeler olduğu için de bulabildiğimiz taktirde de Eko Maratonda faaliyet göstereceğiz. Yarış Haziran 2025’de oluyor.
MALZEMELER NEREDEN TEMİN EDİLİYOR?
Ağırlıklı olarak yurtdışı ürünler var, ne kadar yerli ve milli olsa da tamamen kendi imkanlarımızla yapsak da bazı ürünler yurtdışından geliyor. Türk sanayisinden edindiğimiz materyaller var, Türk sanayisinden, iş insanlarından, sektörde faaliyet gösteren kişilerin destekleriyle temin ediyoruz, Bazılarını takım cebinden ödüyor.
TAKIM YENİLENİYOR
Öğrenciler mezun olup gittikten sonra şöyle oluyor. Ben takımda şöyle bir yeş kurdum, bunun her zaman olmasını arzu ediyordum zaten. Dışardan takıma müdahale ettiğiniz zaman pek demokratik olmuyor, dolayısıyla burda bizim takım içi bir demokrasi var 80 kişilik ekip kendi kendilerini seçiyorlar, takım kaptanları, birim kaptanlarını kendileri seçiyorlar. Biz dışarıdan hiçbir şekilde müdahale etmiyoruz. İdari birimler, üniversite, hocalarımız müdahale etmiyor. Atölyede kendi aralarında mülakat yapıyorlar, her yıl yeni meraklı, gerçekten mekaniği, tekniği seven, ben varım diyen öğrencileri getiriyoruz, seçilir takım oluşur. Her gelen bayrağı bir sonrakine devreder, biz de onlara destek oluruz.
ORİON NE ZAMAN YARIŞACAK
Orion üç yıldır yarışıyor, her yıl TÜBİTAK bizden farklı şeyler istiyor. Mühendisliği, tekniği, mekaniği tırmandıracak işler istiyor. Son istedikleri yerli motor sürücüydü, motor sürücümüz yerli değildi. 2024’de bunu da yerli yapın dediler. Motor sürücüsünü otomobilin beyni diyebiliriz. Bu yıl bütün takımlar onun için uğraştılar. Bizim Orion otomobilimiz her yıl güncelleme geçiriyor. Alüminyum şasi üzerine bir otomobildir. Mümkün olduğunca mühendislik tekniğini kullanarak hafifletmeye çalışıyoruz, yerli parçalarını arttırmaya çalışıyoruz. Yüzde 90 yerli yüzde 10 motor sürücüydü, motor sürücü aşamasındaki çalışmalarımızı geliştiriyoruz, daha verimli, daha yerli ve milli oranı yüksek bir otomobil yapmaya çalışıyoruz.
İzmit’teki yarışma yaz aylarında yapılıyor, 700 kayıt arasında biz finalist olarak TÜBİTAK’a gittik orada da 4 takım teknik rapor aşamasını verdi, o dört takımdan biriyiz. Geçtiğimiz yıl ivmelenme kategorisinde Türkiye üçüncülüğü derecesine sahibiz.
Biz tüm imkansızlıklara rağmen bu otomobille yarışacağız ama sonrasında Orion’u emekliye ayırmak durumundayız, yeni bir otomobil yapmak istiyoruz, şu an tasarımcılarımız çalışıyorlar, modelleme yapılıyor, doğru sponsorları bulabilirsek daha iyi, daha verimli bir otomobille var olmak istiyoruz.
BİR MESAJINIZ VAR MI?
Şunu söylemez istiyorum, ben Osmangazi Üniversitesi rektörlükte 7 yıldır çalışıyorum. Kendi atölyem de aynı zamanda otomobil teknik, mekanik, mühendislik üzerine ben de bir otomobil sporcusuyum aynı zamanda bir teknikerim. İdarede çalışıyor olmama rağmen, şunu söylemek istiyorum, insanlar her zaman inandıkları şeylerin peşinde koşarlarsa, yaşadıkları imkansızlıklar bile olsa. Bizim ülkemizde bu tarz projeler, bu tarz işlerde biz hale derdimizi anlatabilmiş değiliz. Ne yaptığımızı devlet görevlileriyle de görüşüyorum, özel sektörle ciddi şekilde görüşüyorum, bizim ne yaptığımızı daha insanlar anlayabilmiş değiller. Burada şu mesajı vermek istiyorum. Bütün imkansızlıklara rağmen, insanlar hayallerinin peşinden koşmalılar, ben hayallerin gerçek olduğuna inanıyorum. İmkansızlıklar içinde pek çok şeyi başarmış bir takımız, imkan yaratmış bir takımız.
