Enerji verimliliği, yaşam kalitesini düşürmeden enerji tüketimini optimize etme sürecine deniyor. Türkiye’de bu konuda uzun süredir çalışmalar yürütülüyor. 1981’den beri kutlanan Enerji Verimliliği Haftası kapsamında, enerji tasarrufunun artırılması ve bilinçlendirme çalışmaları yapılıyor.
Geçmişten Günümüze Enerji Verimliliği Adımları
2007’de yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu, bu alandaki çalışmalara hız kazandırdı. Ardından Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023 yayımlandı ve 2017-2023 yıllarını kapsayan I. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı hazırlandı. Bu süreçte yapılan 8,47 milyar dolarlık yatırım sonucunda, toplamda 24,6 milyon ton eşdeğer petrol (TEP) tasarrufu sağlandı.
Yeni Dönem: 2. Ulusal Plan Yürürlükte
2024-2030 yıllarını kapsayan 2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı, geçtiğimiz yıl devreye alındı. 2024 yılı için belirlenen 1.197 kiloton eşdeğer petrol (kTEP) tasarruf hedefi doğrultusunda çalışmalar sürüyor. 2025’te 1.120 kTEP olan hedefin, 2030’da 1.884 kTEP’e ulaşması planlanıyor. Bu sürecin başarısı, verimlilik odaklı projelere bağlı olacak.
Stratejik Hedefler Neler?
2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı çerçevesinde belirlenen temel stratejiler şu şekilde:
• Enerji verimliliğinin ekonomik büyümenin temel unsurlarından biri haline gelmesi,
• Toplumsal farkındalığın artırılması ve geniş kapsamlı bir seferberlik yaklaşımının benimsenmesi,
• Yeşil dönüşüm süreçlerinin enerji verimliliğiyle desteklenmesi,
• Binalarda enerji verimli çözümlerle karbon salımının azaltılması,
• Dijitalleşme ve yenilikçi teknolojilerle enerji tüketiminin optimize edilmesi,
• Sanayi sektöründe enerji verimliliğine yönelik yatırım ve projelerin artırılması,
• Ulaşımda entegre ve çok modlu sistemlerin yaygınlaştırılması,
• Tarımda enerji verimli sistemlerin teşvik edilmesi,
• Çevre dostu ve enerji tasarruflu ürünlerin kullanımının artırılması,
• Enerjinin üretimden tüketime kadar her aşamada verimli kullanılması.
Bireysel Katkılar Önemli
Enerji verimliliği yalnızca büyük ölçekli projelerle değil, bireysel çabalarla da sağlanabilir. Verimli enerji kullanımı, doğrudan tasarruf anlamına gelmese de enerji maliyetlerini düşürdüğü için ekonomik açıdan avantaj sağlıyor.
Günlük hayatta alınabilecek basit önlemler şunlar:
• Konut ve iş yerlerinde enerji tasarrufu sağlayan yöntemleri tercih etmek,
• Isı yalıtımıyla binalardaki enerji kayıplarını önlemek,
• Elektrikli cihazlarda A sınıfı ve üzeri enerji verimli modelleri kullanmak,
• Güneş ışığından maksimum seviyede yararlanmak,
• Ulaşımda çevreci ve enerji tasarruflu alternatifleri değerlendirmek.
Enerjinin bilinçli tüketimi, sadece maliyetleri azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda çevrenin korunmasına da katkı sağlıyor. Bu nedenle, her bireyin enerji verimliliği konusunda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi büyük önem taşıyor.
