Acıbadem Eskişehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Nicel Taşdemir, gündelik dilde ‘kısırlık’ olarak da geçen infertilitenin bir yıl süresince korunmasız cinsel ilişkiye rağmen çiftlerin bebek sahibi olamaması durumu olduğunu belirterek, böyle bir durumda hem erkekte hem de kadında infertiliteye sebep olabilecek altta yatan nedenlerin tespiti için çiftlere testler yapıldığını dile getirdi. Erkekte sperm testinin infertilite değerlendirmesinde ilk aşama testi olduğunu ifade eden Doç. Dr. Taşdemir, sperm ya da semen testi olarak da bilinen spermiogramın erkek üreme hücresi olan spermin sağlık durumunu ve yumurtayı dölleme kabiliyetinin ölçüldüğü bir tür laboratuvar testi olduğunu söyledi. Doç. Dr. Taşdemir, erkeklerde ejakülasyon sırasında ortaya çıkan meninin içinde sperm hücreleri bulunduğunu, sperm testi sayesinde meni içeriğindeki sperm hücrelerinin şeker ve proteinlerden ayrıştırılarak erkeğin üreme potansiyelini gösterebileceğini anlattı. Taşdemir, meninin içeriğindeki sperm sayısı, şekli ve motilitesinin (hareketlilik) ölçüldüğü spermiogram sayesinde hekimin kişinin sperm sağlığı hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olabileceğini sözlerine ekledi.

“Sigara ve alkol, sperm üretimine zarar veriyor”
Sperm azlığının herhangi bir anatomik veya genetik bir bozukluktan kaynaklanmaması halinde yaşam kalitesinin artırılmasıyla sperm sayısının artacağının altını çizen Doç. Dr. Taşdemir, “Kaliteli bir yaşam için sigara ve alkolden uzak durulması, düzenli ve sağlıklı beslenmeye özen gösterilmesi ve düzenli egzersiz yapılması önerilir. Sigara içenlerde sperm konsantrasyonu içmeyenlere göre yüzde 13-17 oranında daha düşüktür. Alkolün, sperm üretiminin birçok basamağında etkili olduğu gösterilmiştir. Bel veya kalça bölgesinde cep telefonu taşıyan erkeklerin başka bölgelerde telefonunu taşıyan erkeklere kıyasla sperm hareketliliği azalır. Kilo ve yağlanma arttıkça testosteronun östrojene dönüşümü artar. Bel çevresi 101,6 santimetreden fazla olan bir erkeğin sperm sayısının az olma ihtimali 7 kat yüksektir. Ayrıca sperm tahlilinde özellikle lökosit değeri yüksek ise şikayet olsun ya da olmasın cinsel yolla bulaşıcı hastalıklar araştırılmalıdır” diye konuştu.

“Stres spermleri olumsuz etkiliyor”
Doç. Dr. Taşdemir, sperm kalitesini artırmak için en iyi yöntemlerden bahsederken, klamidya ve gonora gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların hem erkekler hem de kadınlar için kısırlığın önde gelen nedeni olduğuna dikkat çekerek, vatandaşların korunmak için cinsel partner sayısını azaltması ve kondomla seksi tercih etmesi gerektiğini söyledi. Antioksidan içeren meyve ve sebzelerin tüketilmesine vurgu yapan Doç. Dr. Taşdemir, bazı araştırmaların obezitenin sperm hareketini azaltarak, sperm kalitesini de etkilediğini gösterdiğini aktardı. Stresin de cinsel fonksiyonu azalttığına ve sperm üretmek için gerekli hormonları olumsuz etkilediğine değinen Doç. Dr. Taşdemir, günlük rutin fiziksel aktivitelerin ihmal edilmemesi ve hareketli bir yaşam tarzı benimsenmesini tavsiye etti. Doç. Dr. Taşdemir, sperm kalitesini artırmak için kaçınılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Yüksek sıcaklık sperm üretimini engelleyebilir. Doğurganlığınızı korumak için sıkı iç çamaşırı veya sporcu şortu giymeyin. Doğrudan kucağınıza bir dizüstü bilgisayar koymayın. Jakuzili havuz, sauna ve buharlı banyoları sınırlandırın. Sigara, alkol ve uyuşturucu tüketen erkeklerde düşük sperm sayısı, sperm hareketlerinin azalması ve spermin şekilsiz olması beklenebilen bulgulardır, bunlardan kaçının.”