Suriye’deki iç savaş sırasında Türkiye’ye sığınan Suriyelilerden bazıları, Esed rejiminin devrilmesi sonrasında ülkelerine dönmek için sınır kapılarında yoğunluk oluşturdu.
Türkiye’de şu an 3 milyonu aşkın Suriyeli sığınmacı var. Aralarında neredeyse 15 yıl önce gelenler de var 5-6 yıldır Türkiye’de olanlar da var. Hepsi Türkiye’ye teşekkürlerini iletiyor dönerken. Türkiye’yi çok sevdiklerini, ayrıldıkları için üzgün olduklarını ancak memleketlerine dönecekleri için de mutlu olduklarını belirtiyor.
Bu durum kitlesel bir geri dönüşe doğru yönelir mi bilemiyorum. Suriye’deki savaş kentlerin alt yapısını büyük ölçüde tahrip etmiş durumda. Dönmek isteyenlerin birçoğu da en azından Suriye’nin yeniden inşasını bekleyecek olabilir. Türkiye’de alıştıkları hayat standartlarından vazgeçmeleri de kolay olmayabilir. Yine de dönenlerin sayısında geçmiş yıllara göre büyük ölçüde artış yaşanacağını da aşikar.
Bu dönüşün elbette ki birçok etkisi olacak. Bence etkilerden ikisi oldukça önemli. Bunlardan ilki Türkiye’deki işsizliğin azalacak olması. Suriyeli işçilerin ülkelerine dönmesiyle oluşacak işçi talebini Türk işçiler karşılayacak. Bu nedenle de Türkiye’deki işsizlik oranı azalacak, istihdam oranı artacak.
Bir diğer önemli etki de kiralar üzerinde olacak. Suriyelilerin dönmesiyle barınma ihtiyacı da giderek azalacağından ev sahipleri, boş kalan evlerini kiraya verebilmek için konut kiralarında indirime gidecektir. Ayrıca Suriyeliler için kamu kaynaklarından yapılan harcamalar da azalacak. Bu da bütçenin daha başka yönlerde kullanılmasına olanak sağlayacak.
Tabii bunlar hemen yarın olacak etkiler değil. Suriyelilerin dönüşünün yıllara yayılacağını düşünürsek bu etkilerin de ortaya çıkması zaman alacaktır. Sonuç olarak dönüşlerinin uzun vadede Türkiye üzerinde olumlu etkileri olacak.