Siz de “Evde tonla oyuncak olmasına rağmen çocuğum bir süre sonra bu oyuncaklarla ilgilenmiyor ya da hepsiyle çok kısa sürelerde oyun oynayıp sıkılıyor, ne yapmalıyım?” diyorsanız, merak etmeyin yalnız değilsiniz! Bu birçok ailenin yaşadığı bir durum, ancak cevabı aslında oldukça basit.
Çocuğunuzun oyuncaklarla ilgilenmemesi, sadece oyuncakların çeşitliliğinden değil, aynı zamanda doğru oyuncak seçiminin yapılmamasından kaynaklanıyor olabilir. Peki, doğru oyuncakları nasıl seçebilirsiniz? O zaman gelin, doğru oyuncak nasıl seçilir, doğru oyuncak seçmenin çocuk gelişimine nasıl katkı sağlar birlikte keşfedelim!
Günümüzde birçok aile, çocuklarına her yaştan oyuncak almayı tercih ediyor, fakat bu durum çocukların gelişim sürecine zarar verebilecek bir aşırı uyarım yaratabilir. Çocukların zihinsel, duygusal ve fiziksel gelişimlerini destekleyen oyuncaklar, onların oyun sırasında ilgisini uzun süre canlı tutar. Ancak fazlalık, çocuğun odaklanma yeteneğini zorlaştırabilir ve oyunun amacını kaybetmesine neden olabilir. Ek olarak, çocuğunuzun oyuncaklarla oynamama nedeni, sadece oyuncakların fazlalığından değil, aynı zamanda doğru ve gelişimsel açıdan uygun oyuncakların eksikliğinden de kaynaklanabilir.
Peki, oyuncak seçerken nelere dikkat etmelisiniz?
Çocuğunuzun yaşına ve gelişim düzeyine uygun oyuncaklar alın.
Çocuklar, dünyayı oyunla keşfederler. Oyun, yalnızca eğlence kaynağı olmakla kalmaz, aynı zamanda onların zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimlerini destekleyen önemli bir öğrenme aracıdır. Ancak, her oyuncak her yaş için uygun olmayabilir. Çocuğunuzun gelişim özelliklerini ve bu dönemde ihtiyaç duyduğu oyuncakları bildiğinizde oyuncak seçimi aslında çok kolaydır. Her yaş dönemi, çocukların farklı becerileri keşfetmeye başladığı özel bir süreçtir.
Örneğin, bebekler için duyusal oyuncaklar, 1-3 yaş arası için motor becerileri geliştiren ve sosyal etkileşimi teşvik eden oyuncaklar, 3-6 yaş grubunda hayal gücünü artıran, sembolik oyunlar oynayabilecekleri (doktor setleri, mutfak setleri vb.) oyuncaklar, 6 yaş ve üstü için ise problem çözme ve stratejik düşünme gerektiren oyuncaklar idealdir. Doğru oyuncaklar, çocukların özgüvenini güçlendirir, hayal güçlerini besler, sosyal becerilerini geliştirir ve zihinlerini aktif tutar. Bu nedenle, doğru oyuncak seçimi, çocuğun sağlıklı gelişimi için büyük önem taşır.
Yapılandırılmamış oyuncaklar tercih edin.
Kendi kendine çalışan ya da ses çıkaran bir oyuncak, uzaktan kumandalı bir oyuncak yapılandırılmıştır ve çocuğun gelişimine çok da katkı sağlamaz. Bu oyuncaklar ilk alındığında çocukların ilgisini çekse de kısa süre içerisinde sıkılmalarına yol açar. Genellikle, çocukların bu tarz oyuncakları parçalaması, içini açması aslında oyuncağa kendinden bir şeyler katma çabasının sonuçlarıdır. Oysa legolar, yapbozlar, figürler ve açık uçlu oyun materyalleri gibi yapısal açıdan esnek oyuncaklar, çocukların hayal gücünü geliştirerek farklı senaryolar yaratmalarına ve hikayeler inşa etmelerine olanak tanır. Çocukların sadece yönergelere uymadığı, kendi dünyalarını oluşturdukları oyuncaklar, duygusal zekalarını ve problem çözme becerilerini pekiştirirken aynı zamanda oyun sürecine olan ilgilerini arttırır. Bu nedenle oyuncak seçerken, oyuncakların duyusal deneyimler sunmasına, sosyal becerileri desteklemesine, fiziksel aktiviteyi teşvik etmesine ve hem eğlenceli hem de eğitici olmasına dikkat etmelisiniz.
Oyuncakların güvenliği, her şeyden önce gelir. Sağlık açısından güvenli ve dayanıklı oyuncakları tercih edin.
Küçük parçalar içeren oyuncaklar, küçük yaş grubundaki çocuklar için tehlike oluşturabilir. Ayrıca, doğal ve çevre dostu malzemelerle yapılmış oyuncaklar, çocukların sağlığı açısından daha güvenlidir. Ahşap ve organik kumaşlarla yapılmış, gıda boyası içeren, paslanmış ve yıpranmış bölümleri olmayan, elektrik düzenekleri çocukların ulaşamayacağı şekilde hazırlanmış oyuncakları tercih edebilirsiniz.
Oyuncak sayısında aşırıya kaçmayın.
Oyuncaklar uyarıcı nitelikleriyle çocuğun çevresini tanımasına yardımcı olur. Oyuncakların niteliğinin ve sayısının çocuğun gelişim dönemine uygun olması önemlidir. Oyuncak sayısının oldukça az olması, çocuğun az uyarana maruz kalmasına ve deneyimlerinin sınırlı olmasına; gereğinden fazla oyuncak olması durumunda ise aşırı uyarıcı bir etki göstermesine neden olabilir.
Unutmayın: Her pahalı oyuncak iyi oyuncak değildir.
Aynalar, karton kutular, tuvalet kâğıdı ruloları, rengarenk boyalar gibi materyaller pahalı olmamalarına rağmen çocukların en gözde oyuncaklarıdır. Çocuklar için en harika oyuncak en basit en doğal olan, kendilerinden bir şeyler katabildikleri oyuncaklardır.
Eğitici ve Eğlenceli Oyuncaklar
Eğlence ve eğitim arasında denge kurmak, oyuncak seçiminde önemli bir faktördür. Eğitici oyuncaklar, çocukların öğrenme sürecini doğal bir şekilde desteklerken, aynı zamanda oyun zamanını eğlenceli kılar. Ancak eğitici olmak, sadece akademik bilgileri öğretmek demek değildir. Bu nedenle, oyuncakların sadece öğrenmeye yönelik değil, aynı zamanda keşfetmeye, yaratıcı olmaya ve eğlenmeye teşvik edici özellikler taşıması önemlidir.