7531 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 14.11.2024 tarihli ve 32722 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kamuoyunda 9. Yargı Paketi olarak da bilinen bu düzenlemeler ile hukuk dünyasında birçok yeniliğe imza atılmıştır. Yapılan bu düzenlemeler arasında sade vatandaşın öncelikli olarak dikkatini çekeceğini düşündüğüm bir değişikliği kısaca anlatmaya çalışacağım. Bu yargı paketi ile özellikle açık artırmalara düzenli katılım sağlayan kişi ve firmaların bilmesi gereken önemli bir takım değişiklikler hayata geçirildi.
Bilindiği üzere artık teknoloji ve hız çağında yaşıyoruz. İnsanlar oturdukları yerden ellerindeki akıllı telefonları veya bilgisayarları vasıtasıyla birçok işini halledebilir hale gelmiş, herhangi bir fiziki efor sarf etmeksizin istediklerini yapma lüksüne sahip olmuşlardır. Teknolojinin bu denli gelişmesi hayatın her alanında olduğu gibi hukuk alanında da birçok yenilik ve kolaylık olarak kendini göstermektedir. UYAP sistemi, e-duruşmalar derken zamanla e-ihale, e-satış gibi birçok kolaylık insanların hizmetine sunulmuştur.
E-Satış uygulaması gelmeden önce kullanılan fiziki satış yönteminde insanlar satışa çıkartılan taşınır veya taşınmaz malı satın alabilmek adına, öncelikle satışı gerçekleştiren satış memurluğuna giderek teminat yatırmakta, daha sonrasında ise satış günü satış alanına bizzat gelerek teklif verme suretiyle malı satın almaya çalışmakta idi. Fiziki satış yöntemi yerine e-satış uygulamasının getirilmesi ile insanlar sıcak evlerinde otururken dahi satın almak istediği mal için gerekli teminatı internet üzerinden yatırabilmekte ve yine açık artırmaya internet üzerinden teklif verebilmektedir. Türkiye’nin herhangi bir ilinde herhangi bir açık artırmaya katılabilmek için bir E devlet şifresine sahip olmanız ve UYAP E-Satış Portalına bu şifreniz vasıtasıyla giriş yapmanız yeterli. Böylelikle insanlar, örneğin Eskişehir’de sıcak evinde otururken İstanbul, Ankara, Muğla, Bolu veya dilediği herhangi bir şehirdeki açık artırmaya teklif verebilme imkanına sahip olmuşlardır. UYAP E-Satış Portalı arayüzünün de oldukça kolay ve sade bir şekilde tasarlanmış olduğunu söylemem gerek. İstediğiniz açık artırma dosyasını dosya numarasından arama yaparak bulabileceğiniz gibi, satın almak istediğiniz ev, arsa, araba vs… gibi malların niteliklerini yazarak da ona uygun bir açık artırmanın olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Zaten bir süredir hayatımızda olan e-satış sistemine 9. Yargı Paketi ile getirilen birtakım düzenlemeler, insanların açık artırmalara katılımını daha da kolaylaştırdığı gibi birçok yenilik de getirmiştir. Önceki sistemde, belirlenen muayyen bedelin %50’sinden satışa çıkan ve 1 hafta boyunca satışta kalan taşınır/taşınmaz mal için internet üzerinden geri sayım bitene kadar teklif verebilmekte, “son saniye fırsatçıları” olarak nitelendirdiğimiz insanlar da geri sayımın bitmesine birkaç saniye kala son teklifin hemen üzerinde bir teklif vererek ihaleye çıkan malı ederinden çok daha ucuza alabilmekteydi. Bu durum da malı satılan kişinin maddi olarak zararına neden olmaktaydı. Buna engel olabilmek adına geri sayımın son 10 dakikası içerisinde verilen bir teklif olması halinde satış süresinin 1 defaya mahsus olmak üzere 10 dakika daha uzatılması yoluna gidilmişse de yaşanan adaletsizliğe çözüm olmamıştır. Nitekim açık artırmanın bir defaya mahsus 10 dakika uzamasından sonra, uzatılan 10 dakikanın bitime birkaç saniye kala yapılan son saniye teklifleri yine mağduriyete neden olmuştur. Bu sorunun çözümü noktasında 9. Yargı Paketi ile son derece zekice bir uygulamaya geçilmiştir. Yeni yapılan düzenleme ile “Açık artırma süresinin son 10 dakikası içerisinde yeni bir teklifin verilmesi halinde açık artırma üç dakika uzatılır. Uzama süresi içinde yeni bir teklif verilmesi halinde açık artırma süresi her yeni teklifin verilmesinden itibaren üç dakika uzatılır. Son uzama süresi içerisinde yeni bir teklif verilmezse mal en yüksek teklif verene ihale edilir.” hükmü getirilmiştir. Yani artık son saniye fırsatçılığı ortadan kaldırılmış, her yeni teklif ile birlikte süre 3’er dakika daha da uzayacak şekilde bir düzenleme getirilmiştir. Açık artırmanın bitmesine saniyeler kala teklif veren kişi verdiği düşük teklif ile ihaleye çıkartılan malı satın alamayacak, yalnızca açık artırma süresinin 3 dakika daha uzamasına neden olacaktır. Yine aynı Yargı Paketi ile “Uzama sürelerinin toplamı bir saati geçemez” hükmü getirilerek 3’er dakika uzaya uzaya sonsuza kadar devam eden bir açık artırmanın ortaya çıkmasına da engel getirilmiştir.
E-Satış uygulaması teknoloji ve hız çağının bir getirisi olarak hayatımıza girmiş ve 9. Yargı Paketi ile yapılan son düzenlemeler sonucu daha iyi çalışan bir sistem haline getirilmiştir. Teknoloji hayatımızın her alanını kolaylaştırmaya bu şekilde devam etmektedir. Tabi kullanmak dileyene…