Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Yapay zeka ve nöroteknoloji nöropsikiyatrik hastalıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılıyor ve bu tedavilerin etkinliğine dair sonuçlar literatürde çoğalıyor. Hastaların sağlık durumlarını yönetmek ve tedavi süreçlerini iyileştirmek amacıyla yeni nesil tedavi yöntemi Dijital Terapötiklerin (DTx) etkinliği ve yaygınlığı artıyor.”
Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, farmakolojik ve psikoterapötik tedavi stratejilerinin birleşik bir şekilde kullanılmasını önerdi.
Prof. Dr. Türker Tekin Ergüzel, 7 farklı duygusal duruma (kızgın, üzgün, mutlu, korkmuş, şaşkın, iğrenen, nötr) ait 50 bin yüz görselinin analizlerini gerçekleştirdikleri çalışmasını paylaşarak, “Çalışmada, derin öğrenme tabanlı CNN algoritması kullanılarak yüzlerden duygusal durum analizi yapıldı." dedi.
NPİSTANBUL Hastanesi ve Üsküdar Üniversitesi Yönetim Kurulu üyesi Fırat Tarhan, 9 milyondan fazla dijital test verisinin, kişiselleştirilmiş tedavi planları oluşturmak ve hasta sonuçlarını iyileştirmek amacıyla merkezi bir sistemde depolandığını vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi ve NPİSTANBUL Hastanesi, psikiyatride küresel Nöro-Teknoloji Konsorsiyumu’nda ortaklık kurduğu ve 10 yılı aşkın süredir katıldığı Beyin Haritalama ve Tedavileri Derneği’nin (SBMT) bu yılki toplantısı 27 Şubat - 2 Mart 2025 tarihleri arasında Los Angeles’da gerçekleştirildi.
3 gün süren “22. Nöro-Teknoloji Kongresi”ne üniversite adına Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü ve Yönetim Kurulu Başkanı psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan başkanlığında Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Türker Tekin Ergüzel, Üsküdar Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünden Prof. Dr. Sevim Işık, NPİSTANBUL Hastanesi ve Üsküdar Üniversitesi Yönetim Kurulu üyesi Fırat Tarhan (MsC) sunumları ile katıldı.
Kongrede 15 oturum gerçekleştirildi
“22. Nöro-Teknoloji Kongresi”nde kafa tabanı cerrahisi, omurga cerrahisi, epilepsi, nöro-modülasyon, nörodejeneratif bozukluklar, nöroteknoloji, yapay zeka, robotik, nöro-mühendislik, hücresel ve immünoterapi, nöro-onkoloji, otizm, nöro-psikiyatrik bozukluklar, nöroradyoloji, fonksiyonel nöroşirürji, nanoteknoloji, nöro-fotonik, spor hekimliği, nörotravma ve askeri tıp, oftalmoloji ve optometrinin yanı sıra cerrahi eğitim için en son teknolojileri ve farmasötik müdüdaheleleri ele alan 15 oturum gerçekleştirildi.
Prof. Dr. Tarhan, psikiyatride genetikten yapay zekaya güncel bilimsel çalışmaları paylaştı
Prof. Dr. Nevzat Tarhan da, “Genomics, Pharmatech, Cell Tech, and Med Tech Applications in Psychiatry” başlıklı oturumda “In psychiatry Precision Medicine from Genetics to AI” başlıklı sunumuyla psikiyatride genetikten yapay zekaya geniş spektrumda yürütülen araştırmaları ve NPİSTANBUL Hastanesi ile Üsküdar Üniversitesi’nin güncel bilimsel çalışmalarını paylaştı.
Kişiye özel tıp (Precision medicine) için üç temel başlığa dikkat çeken Prof. Dr. Tarhan, fenotipleme ve genotipleme, nöroteknoloji ve yapay zeka (YZ) uygulamalarının kişiye özel tıp uygulamaları için önemini ifade etti.
Yapay zeka ve nöroteknoloji, nöropsikiyatrik hastalıkların tedavisinde yaygın kullanılıyor
Doğru tedavilerin doğru hastaya doğru zamanda ulaşmasını hedefleyen kişiselleştirilmiş tedavi stratejilerinin önemine değinen Prof. Dr. Tarhan, “Yapay zeka ve nöroteknoloji nöropsikiyatrik hastalıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılıyor ve bu tedavilerin etkinliğine dair sonuçlar literatürde giderek artıyor, çoğalıyor. Hastaların sağlık durumlarını yönetmek ve tedavi süreçlerini iyileştirmek amacıyla yeni nesil tedavi yöntemi Dijital Terapötiklerin (DTx) etkinliği ve yaygınlığı artıyor.” dedi.
Bu yeniliklerin klinik pratiğe uygulanmasında karşılaşılan engellerin de altını çizen Prof. Dr. Tarhan, kişiye özel tıp uygulamalarının tıp, nörobilim, genetik ve yapay zekâdaki ilerlemeler sayesinde, zihinsel sağlık alanında dönüştürücü gücü olduğunu dile getirdi.
Disiplinler arası çalışmaya ihtiyaç duyuluyor!
Bireysel genetik ve nörobiyolojik profillere dayalı olarak kişiselleştirilmiş tedavi yaklaşımlarının tedavi etkinliğini artırmayı ve yan etkileri en aza indirmeyi hedeflediğini kaydeden Prof. Dr. Tarhan bu yeni yaklaşımların tam anlamıyla uygulanabilmesi için bu alanda çalışan araştırmacı sayısının artması gerektiğine ve disiplinlerarası çalışmaya duyulan ihtiyacı vurguladı.
Prof. Dr. Tarhan, nöropsikiyatri alanındaki devrim niteliğindeki araçların klinik pratiğe entegrasyonuna dair Üsküdar Üniversitesi ve NPİSTANBUL Hastanesi’nde yürütülen çalışmaları paylaştı.
Sağlıkta dijital ilaç (DTx) dönemi başlıyor…
Hastaların sağlık durumlarını yönetmek ve tedavi süreçlerini iyileştirmek amacıyla dijital teknolojiler kullanan yeni nesil tedavi yöntemi Dijital Terapötiklerin (DTx) etkinliğine ve yaygınlaştığına dikkat çeken Prof. Dr. Tarhan, kişiye özel tıp prensipleriyle örtüşen DTx’lerin genellikle mobil uygulamalar, sanal platformlar veya giyilebilir cihazlar aracılığıyla kişiye özel izleme, eğitim, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri sağlayarak hastaların genetik, biyomarker ve yaşam tarzı verilerini dikkate alarak özelleştirilmiş tedavi planları sunduğunu ifade etti.
Bu sayede, bireylerin hastalıklarına dair daha doğru ve hızlı veriler elde edildiğini, tedavi süreçlerinin kişiye uygun şekilde optimize edilerek ve sağlık sonuçlarının iyileştirildiğini de anlatan Prof. Dr. Tarhan, son olarak bu alanın kronik hastalıkların yönetimi, mental sağlık bozuklukları ve postoperatif iyileşme gibi birçok alanda önemli bir potansiyel taşımakta olduğunu paylaştı.
Depresyon ve bağımlılık özelinde psikiyatrik hastalıklarda farmakogenetik uygulamalar
Aynı oturumda Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Nesrin Dilbaz “Pharmacogenetics in Psychiatric Disorders - Depression and Addiction” başlıklı sunum gerçekleştirdi. Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, depresyon ve bağımlılık özelinde psikiyatrik hastalıklarda farmakogenetik uygulamalarını dile getirdi.
Anhedoniya, yani haz alma yeteneğinin azalması, major depresyon (MDB) ve diğer psikiyatrik hastalıkların önemli bir semptomu olarak ele alınan sunumda Prof. Dr. Dilbaz, anhedoniyanın yaygınlığı, patofizyolojisi ve nörobiyolojisi üzerinde durmuş, bu semptomun hasta sonuçları üzerindeki önemli etkilerini vurguladı.
Özellikle depresyon hastalarında anhedoniyanın klinik etkileri, tedavi stratejileri ve anhedoniyi yönetmek için kullanılan farmakolojik ve psikoterapötik yaklaşımlar üzerinde duran Prof. Dr. Dilbaz, anhedoniya ve depresyon şiddeti, intihar düşünceleri ve depresyon süresi arasındaki ilişkinin tartışıldığı çalışmaları da paylaştı.
Kişiselleştirilmiş tedavi yaklaşımlarının önemi…
Sunumunda, kişiselleştirilmiş tedavi yaklaşımlarını savunarak, hastaların işlevselliğini ve yaşam kalitesini iyileştirmeye yönelik daha derin bir anlayış geliştirilmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Dilbaz, anhedoniyanın nörobiyolojik temellerine, ödül işleme devrelerindeki bozulmalara dikkat çekti.
Anhedoniyanın erken teşhisinin ve tedavisinin önemini belirterek, farmakolojik ve psikoterapötik tedavi stratejilerinin birleşik bir şekilde kullanılmasını öneren Prof. Dr. Dilbaz, bu kapsamlı yaklaşım ile hastaların daha iyi sonuçlar elde etmesini sağlamakta önemli bir rol oynayacağını klinik uygulamalar için kanıta dayalı stratejilerin önemini ifade etti.
Bağımlılıkta güncel ve gelecek vadeden nöromodülasyon tedavileri…
Prof. Dr. Nesrin Dilbaz ayrıca “Current and emerging neuromodulation therapies for addiction” başlıklı sunumuyla da bağımlılıkta güncel ve gelecek vadeden nöromodülasyon tedavilerine ilişkin görüşlerini anlattı.
Üsküdar Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünden Prof. Dr. Sevim Işık ise “Cellular Therapies in Neurodegenerative Diseases” başlıklı sunumunda nörodejeneratif hastalıklarda hüceresel tedavileri, NPCELLAB GMP bünyesinde gerçekleştirilmesi planlanan hücresel ve kök hücre üretimi ile gen tedavileri ve üniversitemiz bünyesinde uygulama ve araştırma merkezlerinde yürütülen çalışmaları paylaştı.
50 bin yüz görselinin analizleri gerçekleştirildi
Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Türker Tekin Ergüzel’in “Telepsychiatry & AI in Mental Health” başlığıyla “Advanced Facial Expression Recognition Using CNN and CAM Analysis” ve Fırat Tarhan’ın “NP Istanbul Brain Hospital and Big Data Management” başlıklı sunumlarını gerçekleştirdi.
Prof. Dr. Ergüzel, sunumunda 7 farklı duygusal duruma (kızgın, üzgün, mutlu, korkmuş, şaşkın, iğrenen, nötr) ait 50 bin yüz görselinin analizlerini gerçekleştirdikleri AIFER (Artificial Intelligence Based Facial Expression Recognition) çalışmasını paylaşarak, “Çalışmada, derin öğrenme tabanlı CNN algoritması kullanılarak yüzlerden duygusal durum analizi yapıldı." dedi.
İletişimin üçte ikisi sözel olmayan unsurlar…
Araştırmaların, kişilerarası iletişimin üçte ikisinin sözel olmayan unsurlar aracılığıyla iletildiğini gösterdiğini ifade eden Prof. Dr. Erguzel, bunlar arasında, yüzdeki duyguların insan etkileşimlerinde hayati bilgi kaynakları olarak hizmet ettiğini, yüzdeki duyguları tanımanın etkili kişilerarası iletişim için çok önemli olduğunu söyledi.
Yüz ifadelerinden duyguları ayırt etme!
Yüz ifadelerinden duyguları ayırt etme becerisinin, empati kurmada, prososyal davranışı tahmin etmede ve duygusal zekayı anlamada çok önemli bir rol oynadığını ve bunu geliştirdikleri akıllı tespit algoritması ile yüzde 87 düzeyinde doğru duygu ile ilişkilendirdiklerini anlatan Prof. Dr. Ergüzel, “Gelecek dönem çalışmalarında konuşma esnasında ses tonu ile yüz duygu durum arasındaki ilişkiyi de çalışacaklarını dile getirdi.
Prof. Dr. Türker Ergüzel, özellikle sinirbilim alnındaki çalışmaların sadece medikal veri sınırlı kalmadığını görsel ve işitsel verilerin de bu alanda yaygın kullanıldığını vurguladı.
9 milyondan fazla dijital test verisi ne işe yarıyor?
Üsküdar Üniversitesi ve NPİSTANBUL Hastanesi Yönetim Kurulu Üyesi Fırat Tarhan, NPİSTANBUL Hastanesi'ndeki kurumsal büyük veri yönetim sürecini, elde edilen medikal verilerin işlenerek bilimsel eserlere dönüştürülmesini ve büyük veriyle elde edilen öngörü modellerinin hastanede kullanım uygulamalarını anlattı. Tarhan, ayrıca hastanede uzun yıllardır yürütülen büyük veri ve yapay zeka (YZ) teknolojilerinin sağlık hizmetlerini geliştirmek için nasıl kullanıldığına dair çalışmaları paylaştı.
NPData – NPModel hakkında bilgi verdi
Tarhan, NPİSTANBUL Hastanesi'nde son 10 yılda elde edilen danışan verilerini, veri toplama yöntemlerini ve toplanan veri büyüklüğünü sayısal verilerle açıkladı. Büyük ve karmaşık veri setlerinin yapay zeka (YZ) ile entegre edilerek teşhis, tedavi kişiselleştirme ve prediktif analizlerde iyileştirmeler sağlandığını belirten Tarhan, NPData ve NPModel hakkında bilgi verdi.
Ayrıca, YZ destekli GE 3T MRI ve ileri düzey beyin stimülasyon terapileri gibi teknolojilerin nörolojik ve psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanıldığını, nörobiyofeedback ve fonksiyonel nörocerrahi yöntemlerinin ise Parkinson ve depresyon gibi hastalıklara uygulandığını ifade eden Tarhan, dokuz milyondan fazla dijital test verisinin, kişiselleştirilmiş tedavi planları oluşturmak ve hasta sonuçlarını iyileştirmek amacıyla merkezi bir sistemde depolandığını ve bu verilerin hekimler, danışanlar ve araştırmacılar için faydalı olduğunu vurguladı.